Czym jest ciąża urojona?
Ciąża urojona (inaczej ciąża rzekoma) to stan, w którym organizm suki reaguje na brak zapłodnienia tak, jakby wystąpiła ciąża. Po rui, nawet jeśli nie doszło do krycia, dochodzi do fazy, w której ciałko żółte wydziela progesteron, a często zwiększa się też stężenie prolaktyny, czyli hormonów, które mogą stymulować objawy ciąży: zmiany behawioralne (wicie gniazda, niepokój, nadopiekuńczość wobec zabawek), powiększenie gruczołów mlekowych, produkcję mleka, apetyt, czasem obrzmienie brzucha.
U suki może wystąpić także ospałość, senność i zwiększona potrzeba odpoczynku. Objawy te bywają mylące nawet dla doświadczonych właścicieli, bo bardzo przypominają rzeczywistą ciążę. Warto podkreślić, że ciąża urojona nie jest chorobą sama w sobie, to naturalna reakcja hormonalna u suk niesterylizowanych, choć może być uciążliwa.
Kiedy ciąża urojona zwykle ustępuje i jakie czynniki wpływają na długość?
Większość przypadków ciąży urojonej ustępuje samoistnie i jest to zwykle w przeciągu od 1 do 3 tygodni od momentu pojawienia się pierwszych objawów. W praktyce weterynaryjnej mówi się także o okresie 2 do 4 tygodni jako typowym czasie trwania stanu urojonego. Czasami objawy mogą utrzymywać się dłużej, zwłaszcza u suk o silnych reakcjach hormonalnych lub przy powtarzających się epizodach ciąży urojonej.
Czynnikami wydłużającymi mogą być wiek zwierzęcia, predyspozycje hormonalne, brak sterylizacji, a także czynniki stresowe czy obecność innych psów z miotami. Jeśli stan się przeciąga, konieczna staje się ocena weterynaryjna, by wykluczyć inne schorzenia. Właściciel powinien obserwować nasilenie objawów i czas trwania, a jeżeli zauważy pogorszenie stanu lub objawy stają się bardzo intensywne, należy skonsultować się z lekarzem weterynarii.
Jak opiekować się suką w trakcie ciąży urojonej?
Przede wszystkim zapewnij spokojne, ciche miejsce do odpoczynku, ogranicz stres i hałas w otoczeniu. Nie zaleca się nadmiernego stymulowania gruczołów mlekowych (np. masowania sutków), bo to może potęgować produkcję mleka. Dieta powinna być zbilansowana, lecz nie kalorycznie nadmiarowa. Pomocne bywają delikatne ćwiczenia czy spacery, by rozładować napięcie psychiczne, ale bez forsowania.
Można stosować chłodne okłady na gruczoły mlekowe (jeśli są obrzęki) oraz monitorować stan skóry i sutków i jeśli pojawi się zaczerwienienie, bolesność lub wydzielina, skonsultuj się z weterynarzem. Ważne, by wspierać zwierzę emocjonalnie, być przy niej, zwracać uwagę, nie karać za zachowania „matkowania”.
Kiedy konieczna jest interwencja weterynarza?
Interwencja weterynaryjna bywa konieczna, gdy objawy są silne, długotrwałe lub kiedy stwarzają ryzyko dla zdrowia suki. Lekarz weterynarii może zastosować leki, by obniżyć prolaktynę i zahamować produkcję mleka. W niektórych przypadkach stosuje się leki moczopędne, by zmniejszyć obrzęki związane z nadmiarem płynów. Jeżeli wystąpi zapalenie sutków lub inne powikłanie, leczy się je antybiotykami dopasowanymi do stanu zwierzęcia.
Przy nawracających epizodach ciąży urojonej lub gdy suka nie jest planowana do hodowli, trwałym rozwiązaniem jest sterylizacja, która eliminuje ryzyko powtórzeń i chroni przed chorobami układu rozrodczego (np. ropomacicze, nowotwory). Decyzję o leczeniu podejmuje się indywidualnie, z uwzględnieniem wieku, stanu zdrowia i historii suki.