Tłuszczak: łagodna zmiana tkanki tłuszczowej
Tłuszczaki to jedne z najczęściej diagnozowanych łagodnych guzów u psów, rzadziej u kotów. Powstają z komórek tłuszczowych i zwykle lokalizują się pod skórą. Najczęściej mają postać miękkiego, przesuwalnego guzka, który nie powoduje bólu i rośnie powoli. Występują u zwierząt starszych, często u psów ras predysponowanych, takich jak labradory czy owczarki niemieckie.
W większości przypadków tłuszczaki nie zagrażają życiu, choć w pewnych lokalizacjach, na przykład w okolicy stawów czy klatki piersiowej mogą utrudniać ruch lub powodować dyskomfort. Leczenie tłuszczaka zazwyczaj nie jest konieczne, jeśli nie rośnie zbyt szybko ani nie przeszkadza w codziennym funkcjonowaniu. Gdy jednak staje się problematyczny, weterynarz może zalecić chirurgiczne usunięcie zmiany.
Mastocytoma: nowotwór o zmiennym obliczu
Mastocytoma, czyli guz z komórek tucznych, to nowotwór, który może przyjmować zarówno formę łagodną, jak i złośliwą. Występuje częściej u psów niż u kotów, a jego wygląd bywa bardzo różnorodny. Mastocytomy mogą ulegać nagłym powiększeniom, a nawet samoistnym owrzodzeniom. W przeciwieństwie do tłuszczaków, mastocytomy często powodują miejscowe dolegliwości, takie jak swędzenie, obrzęk czy bolesność.
Dodatkowo komórki tuczne wytwarzają histaminę, która może prowadzić do reakcji ogólnoustrojowych, np. zaburzeń pracy przewodu pokarmowego. To sprawia, że mastocytoma jest znacznie groźniejsza i wymaga szybkiej diagnostyki. Stopień złośliwości określa się na podstawie badania histopatologicznego, a leczenie obejmuje chirurgię, chemioterapię lub radioterapię.
Jak rozróżnić tłuszczaka od mastocytomy?
Na pierwszy rzut oka tłuszczak i mastocytoma mogą wyglądać podobnie, dlatego samodzielna ocena przez właściciela jest praktycznie niemożliwa. Tłuszczaki zazwyczaj są miękkie, przesuwalne i niebolesne, natomiast mastocytomy częściej są twarde, mogą zmieniać rozmiar w krótkim czasie i powodować podrażnienia skóry. Jednak pewne rozpoznanie można postawić tylko dzięki badaniom.
Najczęściej lekarz wykonuje biopsję cienkoigłową, pobierając komórki z guzka i oceniając je pod mikroskopem. To badanie pozwala szybko wstępnie rozróżnić zmianę łagodną od podejrzanej. W przypadku mastocytomy konieczne jest dodatkowo badanie histopatologiczne, które określa stopień złośliwości i kierunek dalszego leczenia.
Co zrobić, gdy znajdziesz guzek u pupila?
Najważniejsze to nie wpadać w panikę, ale też nie bagatelizować problemu. Każdy guzek niezależnie od tego, czy wydaje się miękki i niegroźny, czy też wygląda podejrzanie, wymaga oceny specjalisty. Wczesna diagnoza pozwala zapobiec rozwojowi poważnej choroby i podjąć odpowiednie leczenie. Lekarz może zalecić obserwację tłuszczaka, jego chirurgiczne usunięcie lub dalszą diagnostykę w przypadku podejrzenia mastocytomy.
Warto też regularnie kontrolować ciało zwierzęcia podczas pielęgnacji i głaskania, ponieważ zawsze wczesne wykrycie guzka daje największe szanse na skuteczną pomoc. Odpowiedzialny opiekun powinien traktować profilaktykę jako część codziennej troski o zdrowie pupila, podobnie jak szczepienia czy wizyty kontrolne.