Hałas, który dzieli sąsiadów
Codzienne szczekanie psów w miastach może prowadzić do stresu, zaburzeń snu i konfliktów między sąsiadami. Problem jest szczególnie odczuwalny w blokach i gęsto zabudowanych osiedlach, gdzie każdy dźwięk przenika do mieszkań.
Próba skupienia się na pracy czy odpoczynku, gdy w tle ciągle szczeka pies sąsiada, bywa bardzo frustrująca.
RPO reaguje: oficjalne wystąpienie
Do Rzecznika Praw Obywatelskich wpłynęło pismo obywatela postulującego wprowadzenie mechanizmów prawnych chroniących mieszkańców przed hałasem od zwierząt domowych.
Biuro RPO przyznaje, że obecne przepisy administracyjne i karne nie dają skutecznych narzędzi do reagowania na uciążliwe szczekanie. Obecnie:
- Jedynym relatywnie skutecznym narzędziem […] jest możliwość pozwu do sądu powszechnego w trybie ochrony dóbr osobistych lub ochrony posiadania nieruchomości.
Piotr Mierzejewski, dyrektor Zespołu Prawa Administracyjnego i Gospodarczego w Biurze RPO, poprosił Departament Instrumentów Środowiskowych MKiŚ o opinię na temat zmian w przepisach, które pozwoliłyby radom gmin ustalać regulaminy dotyczące trzymania zwierząt w mieszkaniach i domach.
W praktyce oznaczałoby to, że lokalne władze mogłyby wprowadzać własne zasady dotyczące zwierząt – tak, aby lepiej chronić spokój sąsiadów, a jednocześnie dbać o dobrostan czworonogów. Na przykład gmina mogłaby określić, ile psów może przebywać w mieszkaniu lub wprowadzić godziny, w których szczekanie nie powinno przeszkadzać innym.
Możliwe kierunki zmian prawnych
Eksperci i prawnicy wskazują kilka kierunków, które mogłyby pomóc mieszkańcom w walce z nadmiernym szczekaniem psów:
- przepisy nakładające obowiązek ograniczania hałasu przez właścicieli,
- umożliwienie samorządom uchwalania lokalnych regulaminów dotyczących utrzymywania zwierząt w sposób, który nie zakłóca spokoju sąsiadów,
- wsparcie edukacyjne dla właścicieli psów, w tym szkolenia i kampanie informacyjne.
Porady dla właścicieli psów
Aby ograniczyć szczekanie i zmniejszyć konflikt z sąsiadami, warto wprowadzić kilka sprawdzonych strategii w codziennym życiu psa.
Przede wszystkim istotna jest aktywność fizyczna i umysłowa – codzienne spacery, zabawy czy krótkie treningi pozwalają psu spożytkować energię i zmniejszają nudę, która często prowadzi do szczekania.
Równie ważny jest trening i socjalizacja. Stopniowe przyzwyczajanie psa do bodźców z otoczenia oraz nauka komend typu „cicho” czy „spokój” pomagają kontrolować reakcje w trudnych sytuacjach.
Można również ograniczyć czynniki wywołujące szczekanie poprzez minimalizowanie bodźców zewnętrznych. Zasłony, panele dźwiękochłonne czy kojce w mieszkaniu zmniejszają wpływ ruchu na zewnątrz, hałasu ulicznego czy widoku przechodniów i innych psów.
Warto stosować pozytywne wzmocnienie – nagradzanie psa smakołykami lub pochwałą za spokój zwiększa prawdopodobieństwo, że będzie reagował spokojnie, zamiast szczekać.
Na czas nieobecności właściciela pomocne mogą być też zabawki interaktywne i dystrybutory smakołyków, które zajmują psa, odwracają jego uwagę od czynników wywołujących szczekanie i stymulują jego umysł.
Pogodzenie ciszy i dobrostanu zwierząt
Regulacje muszą znaleźć złoty środek między ochroną spokoju mieszkańców a prawami i dobrostanem zwierząt. Jak wskazuje RPO:
- Ze względu na źródło hałasu obecne środki administracyjne co do zasady nie będą mogły znaleźć tu zastosowania.
Co pokazuje, że zmiany w prawie są niezbędne, by skutecznie reagować na problemy codziennego życia w miastach.
Kiedy szczekanie staje się zagrożeniem
Hałas od psów to nie tylko uciążliwość – może stanowić realne zagrożenie dla zdrowia mieszkańców. Przewlekły stres i brak snu prowadzą do poważnych konsekwencji fizycznych i psychicznych.