Jak rozpoznać wściekliznę u psa? Zachowania, które powinny zaniepokoić

Czym jest wścieklizna i dlaczego stanowi tak duże zagrożenie dla psa?

Wścieklizna to wirusowa choroba atakująca układ nerwowy, która niemal zawsze kończy się śmiercią zwierzęcia. Wirus przenika do organizmu zwykle przez pogryzienie lub kontakt śliny chorego zwierzęcia z uszkodzoną skórą. Po dostaniu się do nerwów zaczyna przemieszczać się w stronę mózgu, powodując postępujące zaburzenia neurologiczne. Czas inkubacji może wynosić od kilku dni do kilku miesięcy, co czyni chorobę szczególnie podstępną.

Choć wścieklizna kojarzy się głównie z dzikimi zwierzętami, psy również mogą się nią zarazić, zwłaszcza jeśli mają kontakt z lisami, nietoperzami czy bezpańskimi zwierzętami. Jedyną skuteczną formą ochrony przed chorobą jest regularne szczepienie, ale to, jak wcześnie rozpozna się pierwsze objawy, może mieć ogromne znaczenie dla bezpieczeństwa ludzi i innych zwierząt w otoczeniu.

Wczesne sygnały ostrzegawcze wścieklizny

Pierwsze objawy wścieklizny bywają bardzo subtelne, dlatego łatwo je przeoczyć. Pies może stać się nietypowo lękliwy, odizolowany albo przeciwnie - będzie nadmiernie pobudzony i nerwowy. Często obserwuje się gwałtowne zmiany nastroju: od apatii do nagłych wybuchów pobudzenia. Pojawia się także nadwrażliwość na dźwięki, światło czy dotyk, co wynika z zaburzeń pracy układu nerwowego. Pies może unikać kontaktu, nie pozwalać się głaskać lub reagować agresją na bodźce, które wcześniej były dla niego neutralne.

Niepokojącym sygnałem jest również nagłe gryzienie przedmiotów, oblizywanie ran czy próby ucieczki bez wyraźnej przyczyny. Takie zachowania mogą wyprzedzać rozwój bardziej charakterystycznych objawów. Jeśli pies został pogryziony, miał kontakt z dzikim zwierzęciem lub opiekun podejrzewa ryzyko ekspozycji, każde odstępstwo od normalnego zachowania należy traktować wyjątkowo poważnie.

Wścieklizna: zaawansowane objawy neurologiczne

W miarę rozwoju choroby u psa pojawiają się wyraźne zaburzenia neurologiczne. Charakterystyczne jest trudne do opanowania pobudzenie, agresja wobec ludzi lub zwierząt, a nawet ataki szału. Część psów przechodzi w tzw. fazę cichą, w której zamiast agresji dominuje osłabienie, dezorientacja oraz apatia. W obu przypadkach dochodzi do problemów z połykaniem, przez co pojawia się nadmierne ślinienie, pienista ślina oraz chęć picia przy jednoczesnym strachu przed wodą, co określane jest jako wodowstręt.

Postępują także zaburzenia koordynacji: pies się potyka, przewraca, ma trudności z utrzymaniem równowagi. W końcowej fazie choroby dochodzi do paraliżu kończyn, drgawek i utraty świadomości. Od momentu pojawienia się pierwszych wyraźnych objawów choroba postępuje bardzo szybko, a jej przebieg jest nieodwracalny.

Co zrobić, gdy podejrzewasz wściekliznę u psa?

W sytuacji podejrzenia wścieklizny kluczowe jest zachowanie spokoju i ograniczenie kontaktu z psem, aby zminimalizować ryzyko pogryzienia. Należy odizolować zwierzę w bezpiecznym pomieszczeniu, nie dotykając go bez konieczności i nie próbując uspokajać na siłę. Nie wolno podawać leków ani próbować leczenia na własną rękę. Wścieklizna jest śmiertelna, a jakiekolwiek objawy wymagają natychmiastowego zgłoszenia do lekarza weterynarii oraz lokalnych służb sanitarnych.

Jeśli doszło do pogryzienia, każdy człowiek znajdujący się w kontakcie ze śliną psa musi zgłosić się do placówki medycznej w celu oceny ryzyka zakażenia. Ważne jest też ustalenie czy pies miał aktualne szczepienie przeciwko wściekliźnie, ponieważ zasady postępowania różnią się w zależności od tego, czy zwierzę było zaszczepione. W obliczu tak groźnej choroby nie wolno bagatelizować żadnego objawu, a szybkie działanie chroni ludzi i inne zwierzęta.